Overdaad aan actualiteit wringt met poëzie

Door Rozemarijn Strubbe

Het Iepenloftspul van Jorwert speelt dit jaar een bewerking van de klassieke opera Bohemia van Puccini. Na het grote succes van It Feest van vorig jaar zijn de verwachtingen tijdens de première hooggespannen. Bohemia is muziektheater met naar het Fries vertaalde liedteksten van ACDC en Bram Vermeulen, maar speelt ook in op de actualiteit van het huidige cultuurbeleid en immigratiewetten.

Bohemia opent met de band ControlAltDelete die hun hitsingle voor de 5000e keer speelt. Leadzanger Roelof, gespeeld door Wybo Smids, is uitgeblust. Hij verruilt zijn rockband voor het kunstenaarsoord ‘Bohemia’ waar hij kleine, zachte liedjes gaat schrijven. Op zoek naar zichzelf en de inspiratie wordt hij verliefd op Mimi, die hem doet denken aan zijn overleden vriendin Marije.

In de donkerte van de notaristuin waant het publiek zich even in een andere wereld. Dit wordt versterkt door de rol van Mimi door Adriana van Bannisseht, die als een soort geestverschijning sensueel op de muziek over het speelvlak beweegt. Ze is fascinerend om naar te kijken en weet dan ook steeds de aandacht te trekken. Mimi lijdt in deze bewerking niet aan TBC, maar is een drugshoertje die steeds verder wegzakt en zelfs door de liefde haar kaars niet brandend krijgt.

Krachtig muziektheater met strakke vormgeving

Onder leiding van Jorrit Laverman weten de rauwe zangstemmen en poëtische teksten het publiek te raken. Het is duidelijk te zien dat een aantal spelers zich thuis voelt in de rol van muzikant. Doete Stenekes is volledig in haar element als rockdiva en staat zichtbaar te genieten van haar moment.

Het decor bestaat voornamelijk uit houten plateaus en wanden van zwarte techniekkistjes. Een slimme en praktische vormgeving die de podiumfunctie van het kunstenaarsoord versterkt. De spelers en muzikanten dragen strakke leren kostuums, eerst in de witte kleur van de hoop en vrijheid, later in de rode kleur van het vuur en de figuurlijke dood van de kunst.

Linkse hobby’s

Tjerk Kooistra (regisseur) en Jan Schotanus hebben een zeer vrije bewerking gemaakt, waarin de thematische vrijheid van het kunstenaarsschap in het stuk wordt gebruikt om toespelingen te maken op het huidige cultuurklimaat. De huurbaas uit de oorspronkelijke versie is in dit geval de Minister van Cultuur die met de boodschap komt dat Bohemia nog maar twee maanden blijft bestaan. Hij heeft iets tegen kunstenaars: ze lopen niet in de pas. Kunst is een linkse hobby.

Dit is allemaal zeer herkenbaar en de komende bezuinigingen gaan veel mensen aan het hart. Toch begint het te wringen in de voorstelling. Er ontstaat een contrast tussen de subtiele poëtische liedteksten die op het gevoel werken en de toch iets te gemakkelijke inkoppertjes over de actualiteit. De overdaad wordt compleet wanneer een Syrische immigrant in het stuk uitgezet wordt en om die reden zelfmoord pleegt.

De hooggespannen verwachtingen van Bohemia zijn dan ook niet helemaal uitgekomen. Als muziektheater zeer geslaagd, maar aan de basis ontbreekt het aan subtiliteit.

02-09-2011