Yn de notaristún fan Jorwert komme der besikers yn soarten en maten. De iene foar it earst, in oarenien al jierren. In tredden komt fan tichtby en de fjirde is in Fries om utens. Yn in searje ferhalen stiet de besiker fan it Iepenloftspul sintraal. Dizze kear Paul Welagen út Naaldwijk.
,,En ik, ik ben nog geeneens een westfries,” seit Welagen. It petear mei Welagen is yn it Hollânsk, it ferstean fan it Frysk is sa maklik noch net. Berne yn Haarlem en grutbrocht yn Maassluis rizet de fraach hoe oft Welagen dochs by it Jorwerter Iepenloftspul bedarre is.
,,Januari 2007 waren we een week in Friesland, ik had het boek van Geert Mak gelezen en wilde Jorwert graag eens van dichtbij bekijken. Dat we dit op dat moment niet hebben gedaan was ik achteraf blij om, er schijnen brutale aapjes-kijkers langs geweest te zijn in het dorp”, sa fertelt Welagen. ,, Maar later dat jaar, op een zonnige nazomerdag rond een uur of zes ’s avonds, belanden we op de terugreis wél in Jorwert. Op het terras voor het café, alwaar er een gesprek plaatsvond met Castelein, Kooistra en anderen. Kom eens achter kijken, zei één van hen. En zo stonden wij voor een dicht hek, vanachter dat hek werd ons getoond wat daar ontstond. Voor ons betekende dat een respectvolle houding voor de eigenaar van de tuin; tot hier en niet verder, gastvrij en op gepaste afstand.”
Welagen kin it net rjocht ferklearje mar Fryslân hat him altyd lutsen, it is net de iepenheid of it wetter dat lûkt: ,,Friesland trekt me altijd al. Ook al zijn de kleine variaties in het landschap verdwenen door de ruilverkaveling. Er is weinig verkeer, de dorpen zijn gebleven zoals ze waren.” De trouwe besiker hat wol wat mei ús Heitelân en om it Frysk yn de tún te begripen krijt er help fan guon Jorwerter frijwilligers, dy’t yntusken ta freon wurden binne. Of hy sjocht thús earst de film, as dy der is. Mar hy heakket ta: ,,Bij muziek luister ik niet veel naar de tekst. Dat is in Jorwert net zo. In de stukken zit een melodie, een sfeer. Ik hoef de tekst niet letterlijk te begrijpen om het stuk te voelen.”
It stik wat him it meast bybleaun is komt út 2010, It Feest: ,,Ja, dat was fantastisch. De lange tafel, de camera, het scherm met de beelden en het spel. Wij zijn toen vanuit Naaldwijk twee keer naar Friesland gereisd. De eerste keer zaten we linksboven, de tweede keer zaten we pal voor het podium; het was alsof er een ander stuk werd gespeeld, prachtig. Ik vergelijk niet graag een film met zijn bewerking, alles staat op zich. Maar zowel de film Festen als het toneelstuk It Feest hadden een eigen kracht, zo sterk neergezet.”
In besite oan Fryslân kin Welagen tsjintwurdich hast net mear ôfslúte sûnder ‘even te buurten’ yn Jorwert: ,,Het is er altijd plezierig,” slút er syn weromblik ôf.